... را برای اثبات واحد بودن قدیمبالذات. تقریر اشعری از برهان ... برهان تمانع: اگر ذاتقدیم دیگری غیر از ذاتقدیم خداوند موجود باشد، ... قادر بالذات... = ... چنان‌که در برهان تمانع ذکر شد، اگر قدیمبالذاتِ ... دیگری غیر از ذاتقدیم خداوند موجود باشد، ...
... واجب به ذات خویش و بی نیاز از غیر، قدیم و ازلی ... ذاتی اقتضای ذات ممکنات است؛ خواه حادث زمانی باشند یا قدیم زمانی ... قدمش و وجوبش از لوازم ذاتقدیم اوست.» ابن تیمیه در عین ... او بر هر دو عالم تقدم دارد ... تقدمالذات ... با مقایسه بیان ابن ...
... ممکن. زیرا چیزی که در ذات شیء وجود دارد، قابل ... جمله فعل او، همانند ذات او قدیم و ازلی و ابدی ... بوده و نباید قدمت آن به قدمتذات حق باشد و الا ... مستلزم تعدد قدما و ... قدیم ذاتی موجودی است که؛ اولا: منحصر در ذات واجب الوجود بالذات ...
... ولی تقدم چنین نیست. همچنین این تقدم به ذاتِ فاعل نیست، چون ذات فاعل ... یکدیگر باشند، مانند تقدم علت بر معلول. حال چون ذاتِ ممکن، به ... ، ملازم و متحد است با تقدمِذات خداوند که هستی محض و ... علت (مجردات) در مرتبه خود تقدمبالذات به معلول دارد و مسبوق ...
... غیری. برخی این تقدم را تقدمبالذات خوانده اند. ... تقدم به تجوهر یا ... یعنی احتیاج متأخر به متقدم در تحقق، تقدمبالذات نامیده است؛ گاه ... تقدمبالذات را به تقدم به علیت اختصاص داده است. ... تقدم دهری ... تقدم ... بر این اساس تقدمذات فاعل بر ذات معلول تقدم به علیت است ...
... از نظر اتصاف به وجود، تقدمبالذات است؛ زیرا به حکم ... به وجود بالذاتمقدم بر شیئیت و ذات مجعول است. خواه تقدمبالذات او به ... صورت تقدم بالطبع و ... عقلی باشد؛ مانند تقدم واحد ...
... غیرذات‌اند یا عین ذات ؟ و صفات قدیم‌اند یا حادث ؟ متکلّمان ... ، بصر و قدرت، عین ذات و قدیم فرض شده‌اند؛ و صفاتِ ... ذاتی و دو اعتبار برای ذاتقدیم خداوند می‌شمردند. در حالی ... هستند و از ذات جدایی ناپذیرند. مانندِ موجود، قدیم، ذات و واحد؛ امّا ...
